Badania Naukowe

Psychoterapia – skuteczność potwierdzona badaniami

Psychoterapia polega na świadomym i zamierzonym stosowaniu metod klinicznych i interpersonalnych, celem towarzyszenia człowiekowi w zmianie lub modyfikacji swoich zachowań, schematów działań, emocji i/lub innych osobistych właściwości na takie, które uczestnicy tego procesu uznają za najbardziej pożądane.

W procesie psychoterapii liczy się kilka kluczowych czynników. Po pierwsze – wykształcenie terapeuty. Warto, aby psychoterapeuta był po całościowym, akredytowanym szkoleniu rekomendowanym przez Polskie Towarzystwo Psychologiczne I lub Polskie Towarzystwo Psychiatryczne. Tylko takie przygotowanie zapewnia odpowiednią wiedzę, praktykę oraz etyczne standardy pracy. Psychoterapeuta powinien mieć również ukończoną terapię własną oraz doświadczenie kliniczne. To właśnie połączenie kompetencji formalnych z dojrzałością osobowościową i zdolnością do tworzenia dobrej relacji sprawia, że psychoterapia może być skuteczna i transformująca.

W Ośrodku Psychoterapii CENTRUM pracujemy w podejściach psychoterapeutycznych o udokumentowanej naukowo skuteczności – psychodynamicznym, psychoanalitycznym, integracyjnym, doświadczeniowym i EFT. (wymogi ptp I prp) Łączy je jedno: głębokie zrozumienie, że relacja terapeutyczna jest kluczowym czynnikiem procesu zdrowienia. Badania dowodzą, że skuteczna psychoterapia opiera sie na fundamencie – relacji terapeutycznej, wysokich kompetencji terapeuty oraz adekwatnie dobranych metod. (American Psychological Association i National Library of Medicine). W Ośrodku Psychoterapii CENTRUM spotkasz psychologów I psychoterapeutów, którzy nie tylko posiadają wiedzę i umiejętności, ale budują relacje, w której doswiadczysz zmiany. Wierzymy, że każdy człowiek – niezależnie od przeszłości – zasługuje na doświadczenie relacji, w której może czuć się bezpieczny, widziany i rozumiany. To, w takim kontakcie rodzi się zmiana. Zapraszamy do relacji, która leczy. Nie musisz ze swoimi problemami pozostawac sam.

Dlaczego relacja terapeutyczna leczy?

Relacja, jaką pacjent nawiązuje z terapeutą – oparta na zaufaniu, empatii i autentycznym kontakcie – nie jest „dodatkiem” do terapii. Jest jej rdzeniem. Badania pokazują, że jakość przymierza terapeutycznego to jeden z najważniejszych czynników skuteczności psychoterapii – niezależnie od nurtu teoretycznego.
W 2012 roku Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne (APA) przyjęło rezolucję, która podkreśla, że psychoterapia jest skuteczną metodą leczenia różnych problemów psychicznych. Kluczowym elementem tej skuteczności jest relacja terapeutyczna między klientem a terapeutą.

„Psychoterapia jest zakorzeniona i wzmacniana przez sojusz terapeutyczny między terapeutą a klientem/pacjentem, który obejmuje więź między psychologiem a klientem/pacjentem oraz zgodność co do celów i zadań leczenia.” – scribd.com

📎 Pełny tekst rezolucji APA (PDF)

📎 Artykuł na PubMed

🔎 Meta-analiza 190 badań wykazała, że dobra relacja terapeutyczna znacząco koreluje z pozytywnym wynikiem terapii (Horvath i in., 2011) [DOI: 10.1037/a0022186]

W czasopiśmie Psychotherapy w 2011 roku, przeanalizowano 190 niezależnych badań obejmujących ponad 14 000 terapii indywidualnych. Celem było zbadanie związku między jakością sojuszu terapeutycznego a skutecznością psychoterapii – scribd.com

Pełny tekst artykułu dostępny jest na stronie PubMed:
🔗 Alliance in Individual Psychotherapy – PubMed

Dodatkowo, wersja PDF artykułu jest dostępna na platformie Scribd:
🔗 Horvath et al. (2011) – Scribd

Według prof. Michaela Lamberta (2001), przymierze terapeutyczne odpowiada za około 30% skuteczności psychoterapii, co stanowi większy udział niż stosowane techniki czy interwencje. [Lambert & Barley, 2001, DOI: 10.1037/0033-3204.38.4.357]

Lambert & Barley (2001): „Research Summary on the Therapeutic Relationship and Psychotherapy Outcome”

W artykule opublikowanym w czasopiśmie Psychotherapy: Theory, Research, Practice, Training, Michael J. Lambert i Dean E. Barley dokonali przeglądu badań dotyczących czynników wpływających na skuteczność psychoterapii. Autorzy przedstawili model, w którym różne elementy terapii przyczyniają się do wyników leczenia w następujących proporcjach:

  • 40% – czynniki pozaterapeutyczne (np. cechy klienta, środowisko)
  • 30% – wspólne czynniki, w tym przymierze terapeutyczne,
  • 15% – oczekiwania klienta (efekt placebo),
  • 15% – specyficzne techniki i interwencje terapeutyczne.

Ten model podkreśla znaczenie relacji terapeutycznej jako jednego z kluczowych elementów wpływających na skuteczność psychoterapii. (czytaj więcej)

W raporcie APA (2013, 2023) oraz w publikacjach takich jak „The Heart and Soul of Change” (Norcross & Lambert, 2011) wskazuje się wprost, że najważniejszym czynnikiem leczącej terapii nie jest sam nurt, lecz relacja terapeutyczna, kompetencje terapeuty oraz adekwatne dobranie metod.

Czym jest skuteczna psychoterapia?

Nie chodzi jedynie o metody – choć te, które stosujemy, są oparte na dekadach badań klinicznych. Chodzi o obecność, empatię, umiejętność pomieszczenia emocji pacjenta, jak również o bezpieczne ramy, w których może on mierzyć się z tym, co trudne.

Carl Rogers, twórca psychoterapii humanistycznej, już w 1957 roku pisał, że warunki takie jak empatia, bezwarunkowa akceptacja i autentyczność terapeuty są „nie tylko konieczne, ale i wystarczające” dla zmiany osobowościowej.

Współczesne przeglądy badań potwierdzają te obserwacje. Psychoterapia jest skuteczna nie dlatego, że terapeuta „wie lepiej”, ale dlatego, że tworzy z pacjentem relację, w której można rozwinąć nowe sposoby doświadczania siebie i świata.

Carl Rogers (1957, 1961): Kluczowe prace o warunkach terapeutycznej zmiany:

  • Rogers, C. R. (1957). The necessary and sufficient conditions of therapeutic personality change. Journal of Consulting Psychology, 21(2), 95–103.
    W tym artykule Carl Rogers przedstawił sześć warunków, które uznał za niezbędne i wystarczające do terapeutycznej zmiany osobowości, kładąc nacisk na empatię, autentyczność i bezwarunkową akceptację w relacji terapeutycznej.
    (dostęp do artykułu)
  • Rogers, C. R. (1961). On Becoming a Person: A Therapist’s View of Psychotherapy. Boston: Houghton Mifflin.
    W tej książce Rogers rozwija swoje wcześniejsze idee, podkreślając znaczenie relacji terapeutycznej opartej na zaufaniu i akceptacji dla procesu zmiany.
    (więcej informacji o książce)

Wampold (2015) podkreśla, że czynniki wspólne, takie jak relacja, empatia, nadzieja i zaangażowanie pacjenta, mają większe znaczenie niż konkretna szkoła terapeutyczna. [PMID: 26407772]

Bruce E. Wampold (2015): „How important are the common factors in psychotherapy? An update”

W artykule opublikowanym w czasopiśmie World Psychiatry, Bruce E. Wampold analizuje znaczenie czynników wspólnych w psychoterapii, takich jak relacja terapeutyczna, empatia, oczekiwania pacjenta oraz zaangażowanie. Autor przedstawia model kontekstualny psychoterapii, który podkreśla, że te czynniki mają większe znaczenie dla skuteczności terapii niż konkretna szkoła terapeutyczna czy stosowane techniki.

📎 Dostęp do pełnego tekstu artykułu na PubMed Central

Wampold podkreśla, że:
Dowody wspierają wniosek, że czynniki wspólne są istotne dla uzyskania korzyści z psychoterapii.

Podejście dopasowane do Ciebie

W Ośrodku Psychoterapii CENTRUM nie stosujemy „gotowych rozwiązań”. Dobieramy podejście terapeutyczne indywidualnie – zgodnie z Twoimi potrzebami i gotowością do zmiany.

Pracujemy w podejściach o udowodnionej skuteczności:

  • W psychoterapii integracyjnej i psychodynamicznej relacja terapeutyczna bywa przestrzenią, w której aktywizują się mechanizmy przeniesieniowe. Dzięki refleksyjnej obecności terapeuty możliwe jest zrozumienie nieuświadomionych wzorców relacyjnych i pracy nad ich transformacją. Nie chodzi więc tylko o rozmowę – chodzi o przeżycie nowego doświadczenia relacyjnego, które umożliwia zmianę struktury Ja i budowanie nowej tożsamości.
  • W podejściu doświadczeniowym oraz EFT (Emotionally Focused Therapy), psychoterapeuci koncentrują się na emocjonalnym doświadczaniu klienta w 'tu i teraz’ oraz tworzeniu korektywnego doświadczenia kontaktu – co bywa leczące szczególnie dla osób z zaburzeniami więzi lub urazami relacyjnymi.

Wszystkie nurty i podejścia psychoterapeutyczne w jakich pracujemy w naszym Ośrodku psychoterapii są udowodnione naukowo.

Rodzaje nurtów i dowody naukowe:

  • psychodynamiczny – pomagając dotrzeć do źródeł wewnętrznych konfliktów i schematów z przeszłości

Jonathan Shedler (2010): „The Efficacy of Psychodynamic Psychotherapy”
W artykule opublikowanym w czasopiśmie American Psychologist, Jonathan Shedler analizuje skuteczność psychoterapii psychodynamicznej. Na podstawie przeglądu ośmiu metaanaliz obejmujących 160 badań, autor stwierdza, że efekty terapii psychodynamicznej są porównywalne z innymi terapiami uznawanymi za „empirycznie potwierdzone” i „oparte na dowodach”. Co więcej, pacjenci kontynuują poprawę nawet po zakończeniu terapii.

📎 Pełny tekst artykułu (PDF)
📎 Abstrakt na PubMed

„Dostępne dowody wskazują, że efekty terapii psychodynamicznych są równie duże jak te zgłaszane dla innych terapii, które były aktywnie promowane jako ’empirycznie potwierdzone’ i 'oparte na dowodach’. Co więcej, pacjenci, którzy otrzymują terapię psychodynamiczną, utrzymują zyski terapeutyczne i wydają się nadal poprawiać po zakończeniu leczenia.” – researchgate

Przegląd dowodów empirycznych na skuteczność psychoterapii psychodynamicznej
Strona British Psychoanalytic Council przedstawia przegląd badań potwierdzających pozytywne efekty terapii psychodynamicznych w leczeniu różnych zaburzeń psychicznych, takich jak depresja, lęki czy PTSD.
📎 Dostęp do artykułu

  • psychoanalityczny – badając głębokie mechanizmy nieświadomości i relacji

Metaanaliza skuteczności psychoterapii psychoanalitycznej i psychodynamicznej
Badanie opublikowane w The British Journal of Psychiatry wykazało, że terapie psychoanalityczne i psychodynamiczne są skuteczne w redukcji prób samobójczych oraz samookaleczeń. Analiza obejmowała 12 badań randomizowanych kontrolowanych. – cambridge.org
📎 Dostęp do artykułu

Empiryczne dowody na istnienie nieświadomych procesów psychicznych – Współczesne rozumienie nieświadomości

Artykuł opublikowany w PubMed analizuje wpływ nieświadomych procesów na medycynę psychosomatyczną i psychoterapię, opierając się na dowodach empirycznych z neurobiologii, kognitywistyki, psychologii społecznej i badań nad emocjami.
📎 Dostęp do artykułu

  • doświadczeniowy – koncentrując się na przeżyciu, autentyczności i emocjach w „tu i teraz”

Elliott et al. (2013): Meta-analiza skuteczności terapii humanistyczno-doświadczeniowych

  • Elliott, R., Watson, J., Greenberg, L. S., Timulak, L., & Freire, E. (2013). Research on humanistic-experiential psychotherapies. W: M. J. Lambert (Ed.), Bergin and Garfield’s Handbook of Psychotherapy and Behavior Change (6th ed., s. 495–538). New York: Wiley.
    Ta obszerna meta-analiza obejmuje prawie 200 badań dotyczących terapii humanistyczno-doświadczeniowych, takich jak terapia skoncentrowana na osobie i terapia skoncentrowana na emocjach. Autorzy stwierdzają, że te podejścia są skuteczne w leczeniu różnych zaburzeń psychicznych, w tym depresji i lęków, a ich efekty są porównywalne z innymi uznanymi formami psychoterapii.
    Pełny tekst rozdziału (PDF)
    Opis publikacji
  • EFT (terapia skoncentrowana na emocjach) – wspierając tworzenie bezpiecznej więzi i regulację emocji w relacjach indywidualnych i partnerskich.

Greenberg, L. S. (2002). Emotion-Focused Therapy: Coaching Clients to Work Through Their Feelings. American Psychological Association.
Książka ta przedstawia teoretyczne podstawy EFT oraz praktyczne wskazówki dotyczące pracy z emocjami w terapii indywidualnej.
Dostęp do książki
Greenberg, L. S., & Watson, J. C. (2006). Emotion-Focused Therapy for Depression. American Psychological Association.
Publikacja ta koncentruje się na zastosowaniu EFT w leczeniu depresji, prezentując model terapii oraz wyniki badań potwierdzających jej skuteczność.
Dostęp do książki
Greenberg, L. S., Rice, L. N., & Elliott, R. (1993). Facilitating Emotional Change: The Moment-by-Moment Process. Guilford Press.
Książka ta opisuje proces zmiany emocjonalnej w terapii oraz techniki interwencji stosowane w EFT.
Dostęp do książki

Wybrane artykuły naukowe:
1. Greenberg, L. S. (2004). Emotion–focused therapy. Clinical Psychology & Psychotherapy, 11(1), 3–16.
Artykuł ten przedstawia przegląd teoretycznych założeń EFT oraz dowodów empirycznych potwierdzających jej skuteczność.
Dostęp do artykułu

2. Pos, A. E., & Greenberg, L. S. (2007). Emotion-focused therapy: The transforming power of affect. Journal of Contemporary Psychotherapy, 37(1), 25–31.
Artykuł ten omawia mechanizmy zmiany emocjonalnej w EFT oraz ich znaczenie w procesie terapeutycznym.
Dostęp do artykułu

3. International Society for Emotion-Focused Therapy (ISEFT)
Oficjalna strona organizacji oferująca informacje na temat EFT, szkoleń oraz zasobów dla terapeutów.
Strona ISEFT

4. Greenberg Institute for Emotion-Focused Therapy
Instytut założony przez Lesliego Greenberga oferujący szkolenia, warsztaty oraz materiały edukacyjne związane z EFT.(eftsocal.com)
Strona Instytutu

  •  integracyjny – łącząc skuteczne elementy różnych podejść, zgodnie z potrzebami pacjenta

Wierzymy że Relacja to fundament zmiany emocjonalnej i tożsamościowej

Współczesne badania nad skutecznością terapii coraz wyraźniej podkreślają znaczenie relacji jako czynnika nie tylko wspierającego, ale wręcz kształtującego proces zmiany psychicznej. Dla wielu osób to właśnie w gabinecie terapeutycznym po raz pierwszy pojawia się możliwość doświadczenia relacji opartej na empatii, zaufaniu i nieoceniającej obecności.

Badania pokazują, że już samo bycie w relacji, w której terapeuta jest autentyczny, empatyczny i emocjonalnie dostępny, może znacząco wpływać na rozwój emocjonalny klienta. To właśnie ten rodzaj relacji pozwala klientowi stopniowo rozpoznawać i nazywać swoje emocje, tworzyć zdrowszy obraz siebie i budować bardziej adekwatne strategie radzenia sobie. W nurcie EFT szczególną wagę przywiązuje się do pracy z lękiem przed bliskością, wstydem, zinternalizowanym poczuciem nieadekwatności – a wszystko to dzieje się w relacji, która w sposób bezpieczny odzwierciedla prawdziwe potrzeby więzi.

Flückiger i współpracownicy (2012) w obszernej metaanalizie wykazali, że relacja terapeutyczna nie tylko sprzyja skuteczności, ale też jest czynnikiem chroniącym w procesie kryzysu czy oporu w terapii. Klienci, którzy czuli się emocjonalnie widziani i akceptowani, chętniej podejmowali ryzyko zmiany, mówili o trudnych doświadczeniach i wykazywali większą gotowość do autorefleksji. [Flückiger et al., 2012, Journal of Counseling Psychology, 59(1), 10–17].

📎 Dostęp do abstraktu na PubMed
📎 Pełny tekst artykułu (PDF) na ResearchGate

📊 Wieloletnie analizy (m.in. Norcross & Lambert, 2018) potwierdzają jednak, że to nie nurt, ale jakość relacji i indywidualne dopasowanie terapii decydują o jej skuteczności.

Dlatego zapraszamy Cię ne bezpłatna konsultację wstepną celem doboru psychoterapeuty z zespołu, abys miał szansę stworzyc relacje która ma Ci pomoc.

Zapraszamy Cie do relacji, która leczy !

Umów się na konsultację

Szukasz skutecznej psychoterapii u certyfikowanych psychoterapeutów?

W Ośrodku Psychoterapii CENTRUM pracujemy metodami udowodnionymi naukowo. Twoje zdrowie zasługuje na najlepsza opiekę. Tworzymy relacje, które leczą. 👉 Skontaktuj się z nami już dziś i umów pierwszą bezpłatną konsultację, w czasie której dopasujemy Ci Specjalistę z zespołu w Warszawie, Gdańsku lub Online